Благодаря стараниям Леонида Кошко перенимать опыт Дятловской сельхозтехники приезжали коллеги не только из Беларуси…
22 ИЮНЯ 1941 года маленького Леонида, которому не было еще и месяца, везли крестить в церковь. Внезапно налетели немецкие самолеты. Крестная, схватив малыша, спряталась с ним в успевшую подрасти рожь, что росла возле дороги. Поэтому Леонид КОШКО шутит, что он является крестником и участником войны. Хотя ее почти не помнит.
Детство пришлось на трудное послевоенное время. После окончания школы пошел работать в местный колхоз «Октябрь» Слонимского района. Приняли учетчиком полеводческой бригады. Постоянно приходилось иметь дело с трактористами. У парня, как и, наверное, у многих его сверстников, в то время было огромное желание управлять техникой. Поскольку в армию его не взяли из-за проблем со зрением, решил идти учиться в Жировичский техникум механизации сельского хозяйства. Хотелось серьезно заняться внедрением механизации в сельское хозяйство.
После окончания учебного заведения планировал остаться в колхозе. Но получилось иначе. Знакомый участковый механик, работавший в Козловщинской машинно-тракторной станции, переманил его туда. Дескать, переходи к нам, тут значительно шире поле деятельности и интереснее. Согласился. Так и проработал 35 лет, считай, на одном месте. Правда, на разных должностях, уверенно поднимаясь по служебной лестнице.
На работу добирался за шесть километров. Весной — на велосипеде, зимой — пешком. А когда Козловщинский район упразднили, а вместе с ним и МТС, продолжил трудовую деятельность в Дятловском районном объединении «Сельхозтехника». Тогда там занимались ремонтом тракторов минского завода. Здесь-то он и прошел все ступеньки карьерного роста. Вначале был комплектовщиком в ремонтной мастерской, позже — инженером-технологом, главным технологом. Заочно окончил Белорусский институт механизации и электрификации сельского хозяйства. Вырос до главного инженера. На последней должности проработал около шести лет.
В 1976 году серьезно заболел управляющий сельхозтехникой. Необходимо было искать ему замену. Райком партии остановился на кандидатуре Леонида Юльяновича, по достоинству оценив его профессиональные и организаторские способности.
— Когда я заступил на должность руководителя предприятия, производственная база сельхозтехники состояла лишь из одного цеха по ремонту тракторов, окрашенного в традиционный тогда красный цвет, — вспоминает Леонид Кошко. — Необходимо было серьезно заниматься расширением производства и начинать со строительства новых цехов. Пригласить подрядную строительную организацию из-за ее загруженности практически не представлялось возможным. Пришлось вести строительство собственными силами. Поэтому создал свою строительную организацию из 25 человек. Но что рабочие могут сделать без необходимых стройматериалов? Фонды на строительство выделялись только на бумаге. А чтобы получить все необходимое под полную потребность, не могло быть и речи, поскольку заводы имели небольшое производство и не справлялись с поставленной задачей по обеспечению строительных организаций. В кабинете не засиживался. Приходилось ездить, просить, «выбивать». К примеру, в республике был только один завод, который выпускал 18-метровые бетонные балки для строительства сооружений. Конечно, он не успевал удовлетворять все заявки. Поэтому пришлось искать выход. Аналогичное предприятие находилось в Вильнюсе. Нашел общий язык с заместителем директора завода по сбыту — решил проблему. Привезли из Литвы столько балок, что часть их даже осталась.
Построили сначала цех по обслуживанию холодильных установок. В колхозах и совхозах тогда не было специалистов по этим видам работ. Потом — станции по ремонту и обслуживанию тракторов, автомобилей, оборудования животноводческих ферм, специализированные цеха по изготовлению сантехнических заготовок и изделий для механизации трудоемких процессов на животноводческих фермах. Благодаря стараниям директора возведены также цеха по производству запорной арматуры, дефицитных в то время сварочных электродов, транспортеров для навозоудаления, системы бочкового автопоения, ленточной раздачи кормов. В цеха подвели отопление, сделали нормальные бытовые помещения.
По объемам оказываемых услуг предприятие вышло в лидеры среди аналогичных организаций Принеманья.
Бурное строительство и увеличение производственных мощностей потребовали расширения штатной численности работников сельхозтехники.
— На предприятии работало более 200 человек. Чтобы доставить людей на работу, приходилось собирать их почти по всему району. Для этого были задействованы четыре автобуса. А это, как известно, оборачивалось дополнительными финансовыми расходами. Поэтому начали строить жилье. Со временем возвели 180 квартир и смогли удовлетворить заявки всех, кто в них нуждался. Строительство жилья дало возможность полностью обеспечить себя и необходимыми кадрами. Например, из Барановичей пригласили прекрасного токаря Василия Матюка, пообещав ему жилье и хорошую зарплату. Он переехал к нам с семьей и остался доволен. Кстати, и по сей день продолжает трудиться в сельхозтехнике, отработав здесь более трех десятков лет.
Дятловская сельхозтехника стала школой передового опыта. На ее базе проводились как областные, так и республиканские семинары. Поучиться у белорусов приезжали и коллеги из Литвы. За значительный вклад в развитие агросервисного обслуживания сельского хозяйства и развитие социальной сферы поселка Мировщина, где и сегодня находится база Дятловской сельхозтехники, Леонид Кошко награжден орденом «Знак Почета», медалями «За доблестный труд. В ознаменование 100-летия со дня рождения В. И. Ленина». По итогам пятилеток пять раз заносился на районную Доску почета.
Леонид Юльянович постоянно избирался депутатом районного Совета депутатов. На одной из сессий его выдвинули на должность председателя райсовета. Проработал в органах законодательной власти семь лет.
Но и с выходом на пенсию Кошко не остался не у дел. В свои 72 года он по-прежнему в строю: возглавляет районный совет ветеранов Белорусского общественного объединения ветеранов. Как и раньше, пристально следит за развитием Дятловской сельхозтехники, которой отдал лучшие свои годы.
По словам Кошко, в состав районной ветеранской организации входят 32 первичные организации, на учете — более 8680 человек. Среди них 44 участника Великой Отечественной войны и 75 ветеранов сельхозтехники.
Леонид Кошко поддерживает тесный контакт с председателями сельсоветов и районной социальной службой, отстаивая интересы пожилых людей. По возможности старается помочь им, даже в простых бытовых вопросах. К примеру, недавно позвонил одинокий 88-летний пенсионер и посетовал, что у него нет тяги в отопительном котле. Поехал разбираться. Оказалось, что дымоход котла ниже вытяжных труб. Леонид Юльянович заказал в родной ему сельхозтехнике трубу. Чтобы установить ее, договорился с автовышкой.
Леонид Кошко награжден также грамотами Гродненского областного исполнительного комитета и президиума областного Совета депутатов Дятловского райисполкома. Он имеет медаль «Почетный ветеран» и почетный знак республиканского объединения «Белагросервис». В 2010 году его имя занесено в «Книгу Славы» Дятловского района, а в прошлом — в международную энциклопедию «Лучшие люди Беларуси».
Источник: газета «Белорусская нива»
Жыццё мяне і вучыла, і мучыла, і радавала: «Сцяпан Рыгоравіч Дзянісік»
Сёлета свой 90-гадовы юбілей адзначыў жыхар гарадскога пасёлка Казлоўшчына Сцяпан Рыгоравіч Дзянісік.
Да нядаўняга часу ён узначальваў савет ветэранаў Казлоўшчынскага сельвыканкама, раней працаваў пажарным, 32 гады быў начальнікам мясцовай пажарнай часці, з’яўляўся дэпутатам. Юбіляра ў пасёлку ведаюць калі не ўсе, то пераважная большасць жыхароў, а таму і віншаванні ён прымаў на працягу тыдня.
Здароўя і актыўнага даўгалецця Сцяпану Рыгоравічу жадалі раённы савет ветэранаў на чале з Леанідам Юльянавічам Кашко, Казлоўшчынскі сельвыканкам на чале са старшынёй Вадзімам Аляксандравічам Бяляткам, сябры, знаёмыя, былыя калегі.
Читать далее...Нарадзіўся Сцяпан Дзянісік на Дзятлаўшчыне ў вёсцы Доўбневічы, у шматдзетнай сялянскай сям’і.
Яго бацька, Рыгор Міхайлавіч, быў удзельнікам Першай сусветнай, затым грамадзянскай войнаў. У 1940-ым узначаліў мясцовы калгас імя В. Молатава. Калі пачалася Вялікая Айчынная вайна, бацька ўдзельнічаў у эвакуацыі маёмасці калгаса, затым пайшоў дабравольцам на фронт, дажыў да Перамогі, быў узнагароджаны за баявыя заслугі і адвагу.
У гонар Рыгора Міхайлавіча Дзянісіка атрымала сваю назву вёска Дзянісаўка, якая знаходзіцца недалёка ад гарпасёлка Казлоўшчына.
Сцяпан сустрэў Вялікую Айчынную вайну ў роднай вёсцы. У сям’і Дзянісікаў у 1940 годзе нарадзілася яшчэ адно дзіця. У 1941-ым, калі наступалі немцы, маці не адважылася з немаўлём на руках падацца ў эвакуацыю і з дзецьмі засталася ў Доўбневічах на акупіраванай тэрыторыі. Сцяпану на той час ішоў чатырнаццаты год. На яго плечы лягла ўся мужчынская работа. Калгасную маёмасць вяскоўцы разабралі па хатах. Сям’і дастаўся надзел зямлі, на якім працавалі, каб пракарміцца. Дзянісікі на рэшту запасу зерня выменялі каня і воз. Касіць, малаціць, араць даводзілася Сцяпану. Але, бадай, самым складаным абавязкам для хлопца была павіннасць удзельнічаць у абозе (немцы прымушалі вазіць лес і іншыя грузы). Асабліва ўрэзалася ў памяць паездка ў красавіку 1944 года. Тады жыхароў іх вёскі прымусілі выдзеліць пяць падводаў. У Драбавічах абоз нагрузілі мяхамі. У Талькаўшчыне спыніліся пераначаваць. Калі прыехалі ў Слонім, на адной з гарадскіх вуліц конь Сцяпана стаў. Жывёліна была хворая, і юнак пра гэта ведаў, таму расхваляваўся: «Што рабіць?» Мужыкі перагрузілі яго мяхі на свае падводы, і хлопец застаўся адзін на вуліцы. Сцяпан не адыходзіў ад каня, баяўся, каб яго не скралі. Жанчына з суседняга дома пашкадавала хлопца, угаварыла яго зайсці пагрэцца, папіць чаю, вынесла вады каню. Жывёліна крыху акрыяла, і Сцяпан павольна рушыў дахаты. Па дарозе не аднаго разу спыняўся. На шчасце, назад вярталіся мужыкі-аднавяскоўцы, забралі яго воз і збрую. З’явілася надзея, што хворая жывёліна дойдзе-такі да Доўбневічаў. Пераначаваў хлопец у Паўлаве, а назаўтра разам з канём вярнуўся дахаты. Праўда, жывёліна пасля гэтага пражыла нядоўга.
Узгадвае Сцяпан Рыгоравіч і яшчэ адзін выпадак ваеннага часу, калі жыццё іх сям’і было пад пагрозай. Здарылася гэта ў 1941 годзе ў час жніва. Прыйшлі да іх хаты немцы, сказалі, што атрымалі інфармацыю: іх бацька хаваецца ў суседніх лясах, стаў партызанам. Маці ў слёзы: «Нічога не ведаю пра яго!». Тады адзін з немцаў пашкадаваў жанчыну з дзецьмі, параіў не браць з сабой у поле ежу, каб не падумалі, што яна для партызанаў. Сказаў, што за хатай будуць назіраць, і калі гаспадар прыйдзе — расстраляюць усіх. Вядома, гэта прымусіла Дзянісікаў пахвалявацца, бо яны не былі ўпэўнены, што бацька і сапраўды не застаўся партызаніць.
Вялікую Перамогу Сцяпан сустрэў у радах Чырвонай Арміі. Пасля вызвалення акупіраваных тэрыторый 17-гадовага хлопца накіравалі вучыцца, на фронт трапіць ён не паспеў — вайна скончылася. Аднак у салдатах быў доўга: служыў у Балгарыі, на Каўказе, быў у артылерыйскай гукавой разведцы старшым гукаметрыстам, пазней — камандзірам аддзялення. Дэмабілізаваўся ў 1951 годзе (праз 6 гадоў пасля прызыву).
Пасляваеннае жыццё вымушала шмат працаваць, аднаўляць гаспадарку, разбураную вайной. Сваю хату, дзе жыве і сёння, Сцяпан Рыгоравіч пабудаваў сам. Пераехалі ў Казлоўшчыну ў 1958 годзе разам з сям’ёй. Жонка Еўдакія Фёдараўна была родам са Смаленшчыны, у Беларусь трапіла бежанкаю, калі пад Смаленскам ішлі моцныя баі.
Сцяпан Рыгоравіч працаваў у пажарнай службе.
Падрасталі дзеці. Сын Мікалай паступіў у Харкаўскі авіяцыйны інстытут. Пасля заканчэння вучобы працаваў на ваенным заводзе «ІНКАР» у Пярмі, дзе выпускалі паліўную апаратуру для самалётаў. Быў начальнікам цэха, 15 гадоў працаваў намеснікам дырэктара прадпрыемства.
Дачка Валянціна скончыла архітэктурны факультэт Брэсцкага інжынерна-будаўнічага інстытута. Працуе ў Гродне ў праектным інстытуце.
— За дзяцей мяне заўсёды хвалілі, — расказвае юбіляр. — І калі яны вучыліся ў школе, і калі працавалі. Я ганаруся імі, шчаслівы, што дачакаўся 3 унукаў, 2 праўнукаў. Дзеці пра мяне не забываюць, прыязджаюць, адведваюць. Сын жыве далёка, таму больш тэлефануе, але кожны тыдзень.
Наогул, жыццё мяне і мучыла, і вучыла, і радавала. Але я ім задаволены, жадаю ўсім пражыць столькі ж і болей.
На пытанне, у чым сакрэт яго даўгалецця, Сцяпан Рыгоравіч Дзянісік адказвае:
— Цяжка сказаць. Курыць я кінуў 50 гадоў таму, алкаголь ужываю мала.
Затое юбіляр любіць гуляць у шахматы, чытаць кнігі пра вайну, любіць сплесці кошык або звязаць венік, займаецца хатнімі справамі. Моладзі ён таксама раіць не выракацца працы, бо менавіта праца выводзіць у людзі.
І. КАЎКЕЛЬ
Фота аўтара
[свернуть]
Нарадзіўся Сцяпан Дзянісік на Дзятлаўшчыне ў вёсцы Доўбневічы, у шматдзетнай сялянскай сям’і.
Яго бацька, Рыгор Міхайлавіч, быў удзельнікам Першай сусветнай, затым грамадзянскай войнаў. У 1940-ым узначаліў мясцовы калгас імя В. Молатава. Калі пачалася Вялікая Айчынная вайна, бацька ўдзельнічаў у эвакуацыі маёмасці калгаса, затым пайшоў дабравольцам на фронт, дажыў да Перамогі, быў узнагароджаны за баявыя заслугі і адвагу.
У гонар Рыгора Міхайлавіча Дзянісіка атрымала сваю назву вёска Дзянісаўка, якая знаходзіцца недалёка ад гарпасёлка Казлоўшчына.
Сцяпан сустрэў Вялікую Айчынную вайну ў роднай вёсцы. У сям’і Дзянісікаў у 1940 годзе нарадзілася яшчэ адно дзіця. У 1941-ым, калі наступалі немцы, маці не адважылася з немаўлём на руках падацца ў эвакуацыю і з дзецьмі засталася ў Доўбневічах на акупіраванай тэрыторыі. Сцяпану на той час ішоў чатырнаццаты год. На яго плечы лягла ўся мужчынская работа. Калгасную маёмасць вяскоўцы разабралі па хатах. Сям’і дастаўся надзел зямлі, на якім працавалі, каб пракарміцца. Дзянісікі на рэшту запасу зерня выменялі каня і воз. Касіць, малаціць, араць даводзілася Сцяпану. Але, бадай, самым складаным абавязкам для хлопца была павіннасць удзельнічаць у абозе (немцы прымушалі вазіць лес і іншыя грузы). Асабліва ўрэзалася ў памяць паездка ў красавіку 1944 года. Тады жыхароў іх вёскі прымусілі выдзеліць пяць падводаў. У Драбавічах абоз нагрузілі мяхамі. У Талькаўшчыне спыніліся пераначаваць. Калі прыехалі ў Слонім, на адной з гарадскіх вуліц конь Сцяпана стаў. Жывёліна была хворая, і юнак пра гэта ведаў, таму расхваляваўся: «Што рабіць?» Мужыкі перагрузілі яго мяхі на свае падводы, і хлопец застаўся адзін на вуліцы. Сцяпан не адыходзіў ад каня, баяўся, каб яго не скралі. Жанчына з суседняга дома пашкадавала хлопца, угаварыла яго зайсці пагрэцца, папіць чаю, вынесла вады каню. Жывёліна крыху акрыяла, і Сцяпан павольна рушыў дахаты. Па дарозе не аднаго разу спыняўся. На шчасце, назад вярталіся мужыкі-аднавяскоўцы, забралі яго воз і збрую. З’явілася надзея, што хворая жывёліна дойдзе-такі да Доўбневічаў. Пераначаваў хлопец у Паўлаве, а назаўтра разам з канём вярнуўся дахаты. Праўда, жывёліна пасля гэтага пражыла нядоўга.
Узгадвае Сцяпан Рыгоравіч і яшчэ адзін выпадак ваеннага часу, калі жыццё іх сям’і было пад пагрозай. Здарылася гэта ў 1941 годзе ў час жніва. Прыйшлі да іх хаты немцы, сказалі, што атрымалі інфармацыю: іх бацька хаваецца ў суседніх лясах, стаў партызанам. Маці ў слёзы: «Нічога не ведаю пра яго!». Тады адзін з немцаў пашкадаваў жанчыну з дзецьмі, параіў не браць з сабой у поле ежу, каб не падумалі, што яна для партызанаў. Сказаў, што за хатай будуць назіраць, і калі гаспадар прыйдзе — расстраляюць усіх. Вядома, гэта прымусіла Дзянісікаў пахвалявацца, бо яны не былі ўпэўнены, што бацька і сапраўды не застаўся партызаніць.
Вялікую Перамогу Сцяпан сустрэў у радах Чырвонай Арміі. Пасля вызвалення акупіраваных тэрыторый 17-гадовага хлопца накіравалі вучыцца, на фронт трапіць ён не паспеў — вайна скончылася. Аднак у салдатах быў доўга: служыў у Балгарыі, на Каўказе, быў у артылерыйскай гукавой разведцы старшым гукаметрыстам, пазней — камандзірам аддзялення. Дэмабілізаваўся ў 1951 годзе (праз 6 гадоў пасля прызыву).
Пасляваеннае жыццё вымушала шмат працаваць, аднаўляць гаспадарку, разбураную вайной. Сваю хату, дзе жыве і сёння, Сцяпан Рыгоравіч пабудаваў сам. Пераехалі ў Казлоўшчыну ў 1958 годзе разам з сям’ёй. Жонка Еўдакія Фёдараўна была родам са Смаленшчыны, у Беларусь трапіла бежанкаю, калі пад Смаленскам ішлі моцныя баі.
Сцяпан Рыгоравіч працаваў у пажарнай службе.
Падрасталі дзеці. Сын Мікалай паступіў у Харкаўскі авіяцыйны інстытут. Пасля заканчэння вучобы працаваў на ваенным заводзе «ІНКАР» у Пярмі, дзе выпускалі паліўную апаратуру для самалётаў. Быў начальнікам цэха, 15 гадоў працаваў намеснікам дырэктара прадпрыемства.
Дачка Валянціна скончыла архітэктурны факультэт Брэсцкага інжынерна-будаўнічага інстытута. Працуе ў Гродне ў праектным інстытуце.
— За дзяцей мяне заўсёды хвалілі, — расказвае юбіляр. — І калі яны вучыліся ў школе, і калі працавалі. Я ганаруся імі, шчаслівы, што дачакаўся 3 унукаў, 2 праўнукаў. Дзеці пра мяне не забываюць, прыязджаюць, адведваюць. Сын жыве далёка, таму больш тэлефануе, але кожны тыдзень.
Наогул, жыццё мяне і мучыла, і вучыла, і радавала. Але я ім задаволены, жадаю ўсім пражыць столькі ж і болей.
На пытанне, у чым сакрэт яго даўгалецця, Сцяпан Рыгоравіч Дзянісік адказвае:
— Цяжка сказаць. Курыць я кінуў 50 гадоў таму, алкаголь ужываю мала.
Затое юбіляр любіць гуляць у шахматы, чытаць кнігі пра вайну, любіць сплесці кошык або звязаць венік, займаецца хатнімі справамі. Моладзі ён таксама раіць не выракацца працы, бо менавіта праца выводзіць у людзі.
І. КАЎКЕЛЬ
Фота аўтара
Раиса Секретарева
Раиса Секретарева недавно ушла на заслуженный отдых с должности прораба. На общестроительных работах моя героиня, пожалуй, единственный прораб-женщина в нашем городе.
Ее отец работал на шахте в Луганске, потом на целине в Казахстане. Вернувшись в родные Мижевичи на Слонимщине, сам строил дом. Помогали дети.
Раиса до сих пор вспоминает то жаркое лето, когда они с братом зачищали бревна, ездили за мхом, подавали доски на крышу и чердак.
Уже тогда она видела себя в будущем строителем. Прочла в «Гродненской правде» объявление о наборе учащихся в строительное училище в Барановичах.
Экстерном сдала экзамены на отлично. Вместе с группой молодых строителей приехала в Гродно.
Шел 1967 год.
Читать далее... Ее первым и самым памятным объектом был фундамент колеса обозрения в Коложском парке.Там она оставила свой автограф. Когда подросли дети, приводила их сюда и с гордостью показывала выцарапанные по свежему раствору дату и свою подпись. 
Строился азотно-туковый. Среди молодежи считалось за честь поработать на известной на всю страну новостройке, а Раиса среди отделочников была лучшей. Потом ее бригада перешла на строящееся «Химволокно». Совмещая работу с учебой в политехникуме, она и здесь получила диплом с отличием. Причем буквально за пару дней до рождения второго ребенка.
В стройтресте №11 работала в разных отделах. Однажды вместо своей начальницы (та была в отпуске) Раиса Секретарева поехала на совещание в Минск. Как раз озвучили только что вышедшее постановление Совета Министров СССР о том, что каждая республика должна построить свой город на Крайнем Севере. Литва возводила Кагалым, ленинградцы – город Радужный. А белорусы –Лангепас. Это название означало «гиблое место», «медвежий угол», но гродненка не испугалась. Раиса Степановна только что развелась с мужем и в душевном порыве готова была ехать хоть на край света, чтобы остудить сердечную боль. Вызвала маму из Слонимского района в Гродно к дочери, а сама собрала чемодан, взяла сына дошкольника за руку – и в путь! Новостройка где-то между Нижневартовском и Сургутом встретила болотной сыростью, холодными бараками в чистом поле, бездорожьем и 50-градусным морозом. Там «июнь – еще не лето, а июль уже не лето». Сына-первоклассника и еще двух учеников отправляли в школу за 47 километров на вертолете. Зато какие удивительные там белые ночи и какой неописуемый восторг вызывало зарево настоящего северного сияния!За восемь лет работы в городе-новостройке она заслужила звание почетного гражданина города. Спустя годы там женился сын Сергей, родилась внучка Олечка, которая в этом году с золотой медалью окончила школу. В Лангепасе теперь живет семья дочери Светланы, и у них там родился ребенок-северянин. А всех внуков у бабушки Раисы пятеро! 
В Гродно в ее трудовой биографии были прядильно-ниточный комбинат, хлебокомбинат, центр «Энергомонтаж», административные здания, общежития по БЛК, монолитные дома в Южном и другие объекты. При ее участии общежитие на улице Комарова стало жилым домом, появились автозаправочные станции «Лукойл». Так судьбе было угодно, что биография «Лукойла» начиналась именно в Лангепасе в 80-е годы. И первый вице-президент компании Равиль Маганов, сегодня очень известный человек, был когда-то ее непосредственным начальником, директором «Лангепаснефтегаз», впоследствии нефтяной компании «Лукойл».
Центральный рынок в Гродно – тоже ее детище.Она его когда-то строила, а с реконструкции объекта в минувшем апреле ушла на заслуженный отдых.Автор С. Мурина[свернуть]
Ее первым и самым памятным объектом был фундамент колеса обозрения в Коложском парке.
Центральный рынок в Гродно – тоже ее детище.Она его когда-то строила, а с реконструкции объекта в минувшем апреле ушла на заслуженный отдых.